تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۲
احمد شاه مسعود یک فرمانده قدرتمند چریکی در طول مقاومت علیه اشغال شوروی بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ میلادی (۱۳۵۸ تا ۱۳۶۸ شمسی) بود.
در دهه ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۶۹ شمسی)، او شاخه نظامی دولت را علیه شبه نظامیان رقیب، رهبری کرد. پس از تسلط طالبان، او تا زمان ترورش در سال ۲۰۰۱ میلادی (۱۳۸۰ شمسی)، فرمانده اصلی مخالفان علیه رژیم طالبان بود.
در این بخش از زندگینامه افراد موفق قصد داریم تا بیوگرافی کامل احمد شاه مسعود را مورد بررسی قرار دهیم. پس در ادامه با ما در سایت جادوی باور همراه باشید.
محتویات
احمد شاه مسعود در ۲ سپتامبر ۱۹۵۳ میلادی (۱۱ شهریور ۱۳۳۲ شمسی) در روستای کوچک جنگلک، بازارک در دره پنجشیر (که اکنون به عنوان بخشی از ولایت پنجشیر اداره می شود)، در یک خانواده مرفه بومی افغان به دنیا آمد.
نام احمد شاه مسعود با الهام گرفتن از نام احمد شاه درانی، بنیانگذار دولت مدرن و یکپارچه افغانستان گذاشته شد.
بعد تر در سال ۱۹۷۴ میلادی (۱۱ شهریور ۱۳۵۳ شمسی) هنگامی که به جنبش مقاومت علیه نیروهای داوود پیوست، نام «مسعود خان» را به عنوان یک نام جنگی برای خود برگزید.
پدر مسعود، دوست محمد، دگروال ارتش سلطنتی افغانستان بود. مادرش، بی بی خورشید، زنی «مدرن» توصیف شده است. که در آن زمان بصورت خودخوان خواندن و نوشتن آموخت و مصمم بود که دخترانش را نه تنها کمتر از پسرانش آموزش ندهد بلکه بیشتر از آن ها تعلیم دهد.
مسعود در دوران نوجوانی همراه با پست ها و انتقالی های پدرش محل تحصیل اش تغییر می کرد، او در بدو شروع دوران تحصیلی به مدرسه ابتدایی در شهر هرات در غرب افغانستان رفت.
در آنجا مسعود به لیسه استقلال (مدرسه عالی استقلال) مدرسه مشهور فرانسوی افغان ها فرستاده شد.
در آنجا به مهارت بالایی در زبان فرانسه دست یافت. تجربه مسعود در مدرسه لیسه استقلال، شکل دهنده شخصیت او بود.
همانطور که بعداً بیان کرد، شادترین دوره زندگی وی متعلق به همان دوران بود. در مدرسه لیسه کلاس های او توسط معلمان فرانسوی و افغان تحصیل کرده (که در فرانسه درس خوانده بودند) تدریس می شد.
دانش‌آموزان کاپشن، کراوات، شلوار، دامن، روسری و جوراب‌های غربی به تن می‌کردند.
البته بعد تر دانش او از زبان فرانسه باعث شد در میان روزنامه نگاران و سیاستمداران، به فرانسوی ها وابستگی بیشتری نشان دهد. مخالفان اسلام‌گرای محافظه‌کار بعدی مانند گلبدین حکمتیار و طالبان به طور تحقیرآمیزی به او لقب «فرانسوی» یا «پاریس نشین» دادند که نشان دهنده همدردی او با فرهنگ غربی است.
زمانی که مسعود در مدرسه لیسه بود، به عنوان دانش آموزی با استعداد فکری، سخت کوش، دیندار و بالغ برای سن خود، علاقمند به سیاست و عدالت جهانی توصیف می شد.
دوستان و خانواده خاطره ای را به یاد می آورند که مسعود در بازگشت از مدرسه به دفاع از پسر جوانی برخاست.
برای دفاع از حق آن پسر، سه مرد قلدر را روی پیاده رو زمین گیر کرده بود.
مسعود از نزدیک گزارش های جنگ شش روزه ۱۹۶۷ میلادی (۱۳۴۶ شمسی) و اظهارات سرکش رهبران عرب مانند جمال عبدالناصر، رئیس جمهور مصر را دنبال می کرد.
او بعداً به محقق پیتر دنوفویل گفت که در چهارده سالگی، پیروی از اخبارهای جنگ او را مصمم به رفتن به سربازی کرد.
پس از شنیدن داستان هایی که توسط سربازان اردنی، مصری و سوری در دفاع از سرزمین هایشان گفته می شد، توجه جدیدی به ملی‌گرایی در من ایجاد شد.
مسعود پیشنهاد های مکرر برای درخواست بورسیه تحصیلی در فرانسه را رد کرد.
تمایل خود را برای ماندن در افغانستان و درخواست برای آکادمی نظامی کشور در کابل ابراز کرد. اما در نتیجه مسعود با اعتراض پدر و برادر بزرگ ترش روبه رو شد.
به اجبار در انستیتو پلی‌تکنیک کابل ثبت نام کرد. انستیتو پلی تکنیک، در آن زمان جدیدترین و معتبرترین دانشگاه کابل بود. که توسط اتحاد جماهیر شوروی تأسیس، تمویل و اداره می شد.
احمد شاه مسعود در رشته مهندسی و معماری به تحصیلات خود ادامه داد و آن را تکمیل کرد.
اما هرگز سعی نکرد زبان روسی را بیاموزد. در آنجا به سیاست، اسلام سیاسی و ناسیونالیسم ضد کمونیستی علاقه پیدا کرد. که اغلب او و همتایان متدینش را با دانشجویان الهام گرفته از کمونیست ها در تضاد قرار می داد.
در سال ۱۹۷۳ میلادی (۱۳۵۲ شمسی) محمد داوود خان نخست وزیر سابق با کودتای تحت حمایت حزب دموکراتیک خلق افغانستان به قدرت رسید.
در نتیجه این قدرت، جمهوری افغانستان تشکیل شد. این تحولات باعث به وجود آمدن یک جنبش اسلام گرا در مخالفت با افزایش نفوذ کمونیستی و شوروی بر افغانستان شد.
در آن زمان، مسعود در حین تحصیل در دانشگاه کابل، با جوانان مسلمان (تحت عنوان سازمان جوانان مسلمان)، شاخه دانشجویی جمعیت اسلامی، که در آن زمان استاد برهان الدین ربانی رئیس آن بود، درگیر شد.
دانشگاه کابل در آن زمان مرکز بحث و کنشگری سیاسی بود.
درگیری فیزیکی بین مسعود و استاد روسی اش که از گستاخی همتایان کمونیست خود و استادان روسی خشمگین شده بود، باعث شد که مسعود از دانشگاه و اندکی بعد از کابل خارج شود.
دو روز بعد، مسعود و تعدادی از دانشجویان مبارز به پاکستان رفتند.
در آنجا با تشویق گلبدین حکمتیار، یکی دیگر از کارآموزان اطلاعات بین سرویس پاکستان Inter-Services Intelligence (ISI) بود، موافقت کرد که مسعود در کودتا علیه داوود با قیام نیروهایش در پنجشیر و حکمتیار در جاهای دیگر شرکت کند.
جولای ۱۹۷۵ میلادی (تیر ماه ۱۳۵۴ شمسی)، مسعود با کمک استخبارات پاکستان، اولین شورش ساکنان پنجشیر را علیه دولت داوود خان رهبری کرد.
در حالی که قیام در پنجشیر با موفقیت اولیه همراه بود، اما گرفتن گارنیزیون نظامی در رخا از کابل که وعده داده شده، هرگز به دست نیامد.
شورش توسط نیروهای داود خان سرکوب شد. در نهایت مسعود را به پاکستان (پس از یک روز مخفی شدن در جنگلک) فرستادند.
که در آنجا در یک مرکز آموزشی مخفی و شبه نظامی آی اس آی در چرات مشغول بود. اما چندی بعد مسعود ناراضی مرکز را ترک کرد. به پیشاور بازگشت و در آنجا متعهد به تحصیلات نظامی شخصی شد.
مسعود نوشته های مائو تسه تونگ در مورد راهپیمایی طولانی، در مورد حرفه چه گوارا، خاطرات ژنرال دو گوآل، ژنرال وو نگوین گیاپ، هنر جنگ سون تزو و یک کتاب راهنمای بی نام در مورد مبارزه با تروریسم توسط یک ژنرال آمریکایی (که مسعود آن را آموزنده ترین کتاب می دانست) را مطالعه کرد.
پس از این شکست، یک «شکاف عمیق و طولانی مدت» در درون جنبش اسلام‌گرا پدیدار شد.
جامعه اسلامی بین حامیان نیروهای میانه رو در اطراف مسعود و ربانی که جمعیت اسلامی را رهبری می‌کردند و عناصر اسلام‌گرای تندروتر اطراف گلبدین حکمتیار، که حزب اسلامی را تأسیس کرد، منشعب شد.
درگیری به حدی رسید که بنا به گزارش ها حکمتیار قصد کشتن مسعود ۲۲ ساله را داشت.
پس از اینکه حزب دموکراتیک خلق افغانستان خود را به عنوان یک نهاد مارکسیست-لنینیست به مسئول افغانستان تبدیل کرد، اعتراضات گسترده ای در سراسر کشور به راه افتاد.
احمدشاه مسعود با به راه انداختن جنگ چریکی علیه نیروهای دولتی در منطقه پنجشیر به این تلاش ها کمک کرد. او جنگ را از سال ۱۳۵۸ آغاز کرد و در ابتدا موفقیتی به دست نیاورد.
پس از تهاجم شوروی به افغانستان در سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۵۸ شمسی)، مسعود جنگی طولانی با نیروهای شوروی آغاز کرد. که حدود یک دهه به طول انجامید. پنجشیر از آنجا به قلمرو او تبدیل شد.
استراتژی او ایجاد همدردی با آرمان آن ها در میان مردم افغانستان و در نهایت سرنگونی حکومت کمونیستی تحت حمایت شوروی بود.
گروه مجاهدین جیمه اسلامی از سال ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۹ شمسی) به بعد، جنگی را با کمک ایالات متحده علیه شوروی به راه انداخت.
به مدت ۹ سال به این جنگ ادامه پیدا کرد. زیرا گروهی از رزمندگان آموزش ندیده تحت رهبری مسعود به پیروزی های نامحتملی بر شوروی دست یافتند.
به دنبال آن تلفات و شکست های سنگین باعث شکست های نسبی آن ها شد. در نتیجه، رهبر شوروی نیروهای خود را از افغانستان خارج کرد. این خروج نظامیان شوروی تا حد زیادی به دلیل مبارزه شدید مسعود با آن ها بود.
پس از بیرون راندن شوروی، حکومت کمونیستی به رهبری محمد نجیب الله در سال ۱۹۸۹ میلادی (۱۳۶۹ شمسی)، مورد توجه مجاهدینی قرار گرفت که توسط مسعود رهبری می شد.
اما سه سال بعد از آن واقعه سرانجام حکومت سقوط کرد. در این حین به مسعود پیشنهاد داده شد تا رئیس جمهور افغانستان شود. اما او تا حصول راه حل سیاسی از انجام چنین اقدامی خودداری کرد.
پس از توافقنامه تقسیم قدرت، معروف به توافق پیشاور که در سال ۱۹۹۲ میلادی (۱۳۷۱ شمسی) بین جناح های مختلف در افغانستان منعقد شد.
احمد شاه مسعود وزیر دفاع دولت اسلامی افغانستان شد. گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی، علی رغم پیشنهاد پست نخست وزیری، از اجرای توافقنامه خودداری کرد و جنگ را آغاز کرد.
مسعود سال بعد در توافق اسلام آباد استعفا داد و حکمتیار نخست وزیر شد.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان در سال ۱۹۹۶ میلادی (۱۳۷۵ شمسی)، احمد شاه مسعود با افراد خود به منطقه شمال شرق کشور نقل مکان کرد.
ائتلاف شمال را به عنوان یک گروه مخالف طالبان ایجاد کرد. او رهبری اپوزیسیون اصلی علیه حکومت طالبان را برعهده داشت و علیرغم پیشنهاد مناصب قدرت او حاضر به عقب نشینی از موقعیت خود نشد.
او همچنین در مورد حکومت وحشیانه طالبان در افغانستان در آن سال ها آگاهی ایجاد کرد.
احمد شاه مسعود با صدیقه مسعود ازدواج کرده بود اما تاریخ دقیق ازدواج آنها مشخص نیست. آنها شش فرزند داشتند پنج دختر و یک پسر، که عبارت اند از:
در ۹ سپتامبر ۲۰۰۱ (۱۸ شهوریور سال ۱۳۸۰ شمسی) مسعود در یک حمله انتحاری در خواجه بهاءالدینی ترور شد.
ترور احمد شاه مسعود توسط اسامه بن لادن و با حمایت زمینی از سوی آژانس اطلاعاتی پاکستان، اطلاعات بین سرویس ها (ISI) برنامه ریزی و انجام شد.
احمدشاه مسعود پدیده تکرار ناپذیر در منطقه و جهان
حیف صد حیف که این گوهر نایاب را از ما گرفتند
ای کاش در چهار سمت افغانستان مسعود میداشتیم
به هزار ها هزار قوماندان بود ولی مسعودی نبو
مشکل شما اینجاست فکر میکنید مسعود قهرمان بود او یک خائن و نوکر پاکستان بود و خوب شد پاکستان ترورش کرد این تاریخ جعلی را طرفداران مسعود سقا براش نوشتن. لقب احمد شاه درانی رو پاکستانی ها به این دادن که بین پشتون ها محبوبش کنن من یک فارسم و از وقتی فهمیدم گلبدالدین حکمتیار ربانی رسول صیاف مسعود و نیازی ها دولت پر قدرت افغانستان را به نابودی کشاندن شب و روز بهشون لعنت میگم این ها کسانی بودند که در سال ۱۳۵۳ از دست سردار داود خان فرار کردن رفتن در پاکستان آموزش های نظامی دیدن و از پاکستان میامدن به اسم اخوان المسلمین بودن که کشور دست کمونیست هاست جهاد کنید بکشید ترور کنید…خداوند لعنت تان کند امروز ۴۴ سال بیشتر که به خاطر خرافات شما حرامزاده ها ما بدبختیم شما ایرانی هستی این بزغاله قهرمان نبود دره پنجشیر و مردم متعصب نادان پنجشیر این خر رو قهرمان ساخت.
مسعود کجایی بیا که خاعن ها بدخشان تخار پنجشیر همه این شهر ها را راحت تسلیم پاکستان و پشتون های بیشرف کردند کجای ای فرمانده که در کانتینر ها بی که تو سلاح انبار کرده بودی خالی و صدها خانواده پیر جوان کودک طفل تازه دنیا آمده همه راصدها صدها نفر را در کانتینر ها انداختند و زیرش 🔥 آتش روشن کردن همه را سوزاندن بعد یک ساعت در ا باز کرده اناهیی که نیمه جان بیرون میامدن را عرب ها چچنی چینی ها طالبان پشتون با کلاشینکف تیر زده و می‌کشتند کجایی مسعود که پنجشیر رنت در نبودنت گریان خون آلود و تجاوزهایبیار شده کجایی مسعود که فرماندهانت که بارها تذکر داده بودی که پشتون و پاکستانی رحم ندارد نام د دروغگو هستن اما فرماندهان سابق تو‌را اقفتل کردن کسی با پول کسانی را با این حرف که ما اصلا در بدخشان نمی آییم درمرار و‌ودگر جاها شما خودتان هستیدخام‌کرده بعد تسلیم شدن همه فرماندهان را بعد یگ سال انتحار و مستند طالبان سگهای دست آموز پاکستان و آمریکا هستند بودند هم .اینها عربها چچنی تاجیکستانی قرقیزی عزبک ها و ده ها کشور دیگر آنهایی که طالب شدند را وارد پنجشیر بدخشان تخار مزار و همه شهر های شمال را اشغال کرده بدستور آمریکا پاکستان کوچ‌اجباری میدهند و تی تی پی ها و مردم اعرابی و بقیه را جایگزین مردم بومی میگهمرا با خانواده شأن به زور مردم را کوچ میدهند کجایی مسعود پنج شیر مقاومت کرد جنگید اما محاصره شد چون عقبه و را ه به تاجیکستان و دیگر جاها ها داشت آنها تسلیم طالبان شدند و‌عفبه جبهه تخار بدخشان که نباشد پنجشیر محاصره شد برق انترنت را قطع کردند و خاعن هابی ک‌در پنجشیر باعث سقوط پنجشیر شده و دو سال میشود که پنجشیر را تکه تکه خالی و پر از تروریست های خارجی عرب و پاکستانی کردند اما کسانی که راهت را ادامه میداند را در کمین و سقوط پنجشیر کشته شدند بقیه هم در ۲۴قرارگاه در قله کوهای هندو‌کوش رفتند بارها پاکستانی ها پشتون های خاعن حمله کرده و نتوانستند کشته ها دادند مسعود کجایی که حرفت شد که گفتی پنجشیر. هسته مقاومت هست اگر سقوط که که از آسمان سنگ ها ببارد همه ما کشته شویم ولی پنجشیر دست پاکستان نیوفتند که همان سد
این مقاله و توضیح زندگینامه قهرمان ملی افغانستان، چریک، سیاستمدار و استراتیژست فوق العاده در خیلی موارد با واقعیت ها در تناقض هست
امیدوارم که در جهت تجدید کاستی و کجروی آن اقدام عملی صورت گیرد
حیف و صد افسوس احمد شاه مسعود برای منی که یک ایرانی و شیعه هستم همیشه نماد اقتدار و قابل ستایش بو‌ده و هست و خواهد بود
احمد شاه مسعود همیشه در قلب کسایی که مردانه زندگی کردن و میکنن زنده خواهد بود.
سرم جانم فدایت رهبرم آرزوی دیرینم خدمت شهیدان است کاش همرای تو یکجا شهید می‌شدم حتما انتقام تو رو میگیریم خونت در زمین نمی‌ماند
عجب سرنوشتی بیشتر با احمد شاه مسعود آشنا شدیم تاریخ شاهده که سایه جهالت مذهبی مخصوصا تو ایران و افغانستان بیشتر دست پرورده قدرتهای استعماری جهانه روشنایی و نور برای ایران و افغانستان آرزو دارم