تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۰
منطقه امن ذهنی یکی از مهمترین دلایل عدم پیشرفت ما در زندگی است که در روانشناسی به عنوان یک مقوله بسیار مهم از آن یاد می‌شود.
خروج از منطقه امن ذهنی به کمک روش های روانشناسی و تجربی می‌تواند یک آرمان مهم برای تمامی افراد باشد تا به موفقیت دست پیدا کنند.
اراده انسان به قدری قوی است که می‌تواند خود را از منطقه امنی که برای ذهنش ساخته جدا کرده و به رشد و تعالی برساند.
در این مقاله از جادوی باور با ما همراه باشید تا ضمن توضیح مفهوم منطقه امن ذهنی، راه های خروج از منطقه امن را بررسی کنیم.
محتویات
منطقه امن (Comfort Zone) در روانشناسی به حالتی از ذهن گفته می‌شود که شخص در آن هیچگونه اضطراب و استرسی نداشته و عملاً از ایجاد خلاقیت و انجام کاری جدید دوری می‌کند.
کسی که در منطقه امن ذهنی گیر افتاده، از پذیرش ریسک دوری می‌کند و تنها راحتی خود را ملاک قرار می‌دهد.
مناطق ذهنی به طور لایه‌ای توسط دانشمندان تعبیر شده‌اند و منطقه امن در اولین لایه آن قرار دارد. بعد از آن منطقه ترس، منطقه آموزش و سپس منطقه رشد قرار دارند.
در سال ۱۹۰۷ اولین آزمایش درک رابطه میان اضطراب و عملکرد توسط رابرت یرکیز و جان دادسون روی تعدادی موش انجام شد.
در این آزمایش با افزایش شوک الکتریکی به موش‌ها، انگیزه و تلاش آنها برای به پایان رساندن مسیر بیشتر می‌شد اما فقط تا حدی مشخص. با افزایش شوک از حد مشخص شده، موش‌ها به جای تلاش بیشتر، خود را پنهان می‌کردند.
این آزمایش یک الگوی مشابه را برای انسان‌ها هم تعریف کرد.
ماندن در منطقه امن ذهنی خلاقیت و ریسک پذیری را از شما می‌گیرد و دروازه‌های موفقیت را به روی شما خواهد بست.
این واقعیت را بپذیرید که اگر کاری انجام ندهید، هیچ موفقیتی نصیب‌تان نخواهد شد.
افرادی که در منطقه امن ذهنی خود محصور هستند، توانایی و اراده انجام کارها و رو به رو شدن با چالش‌ها را ندارد؛ به همین دلیل پس از هر شکست، امید خود را از دست داده و در مسیر نامناسب قرار می‌گیرند.
بنابراین اگر می‌خواهید موفق شوید، لازم است از منطقه امن ذهن‌تان خارج شوید.
بدون رشد و پیشرفت مداوم ، کلماتی مانند بهبود ، پیشرفت و موفقیت هیچ معنایی ندارند. بنجامین فرانکلین
آزمایشی که در سال ۱۹۰۷ روی موش‌ها انجام شد یک نتیجه بسیار مهم داشت که امروزه آنرا به عنوان یکی از مهمترین مقوله‌های روانشناسی انسان‌ها می‌شناسند.
انسان‌ها در مواجهه با محرک‌های اضطراب آور، سه واکنش می‌توانند داشته باشند:
این الگو به قانون یرکیز-دادسون معروف است و به انسان‌ها کمک می‌کند در موقعیت‌های اضطراب آور، خود را بهتر بشناسند و رفتارهای متناسب با شخصیت خود اتخاذ کنند.
این رفتار‌ها به خروج از منطقه امن ذهنی کمک بسیاری می‌کنند و باعث رشد فردی و رسیدن به موفقیت در افراد خواهند شد.
برای درک بیشتر منطقه امن ذهنی و لایه‌های دیگری که در ذهن ما ایجاد می‌شوند، به تصویر زیر نگاه کنید.
این تصویر به سادگی ذهن ما را لایه بندی کرده و از منطقه امن به منطقه رشد رسیده است.
هنگامی که در تلاش برای خروج از منطقه امن ذهنی‌تان هستید، این مسیر لایه‌ای را طی می‌کنید تا به قسمت سبزرنگ برسید.
خودآگاهی تنها به آگاهی درونی گفته نمی‌شود؛ بلکه خود خارجی‌تان را باید بشناسید تا بتوانید با موفقیت وارد منطقه رشد شوید.
در حقیقت برای شناخت درون و بیرون خود و ورود به منطقه رشد لازم است دو سوال زیر را از خود بپرسید:
تا به اینجای کار حتماً به اهمیت خروج از منطقه امن ذهنی برای دستیابی به موفقیت و رشد فردی پی برده‌اید؛
اما چطور می‌توان از منطقه امن ذهنی خارج شد؟
در این قسمت از مقاله به ذکر ۷ راه بیرون آمدن از منطقه امن ذهنی پرداخته‌ایم:
همه ما در زندگی روزمره دسته‌ای از رفتارهای روتین داریم که علاوه بر نگه داشتن ما در منطقه امن، باعث ایجاد روزمرگی و ثبات مخرب می‌شود.
ما می‌توانیم با ایجاد تغییرات کوچک و جدید در اجرای عادات و رفتارهای روتین روزانه، قدمی مثبت در جهت خروج از منطقه امن ذهن برداریم.
برخی از کارهای کوچک قابل انجام در این زمینه:
آموختن مهارت‌های جدید همواره یک راه مناسب برای احساس خوب و افزایش اعتماد به نفس است.
افرادی که کتاب می‌خوانند در حقیقت دانش جدیدی کسب می‌کنند و از این طریق اعتماد به نفس‌شان را افزایش می‌دهند.
تقویت مهارت‌های ارتباطی مثل صحبت کردن در جمع یا توانایی خنداندن افراد یکی از بهترین ابزارها برای رشد فردی و خروج از نقطه امن ذهنی است.
سعی کنید این موارد را تمرین کرده و مهارت‌های خود را روز به روز بهبود دهید.
ثبات در رژیم غذایی یکی از بدترین اتفاق‌ها برای افرادی است که به دنبال رشد فردی هستند؛ مخصوصاً زمانی که رژیم غذایی ناسالم دارند.
استفاده از یک رژیم غذایی سالم در طول روز باعث افزایش انرژی و انگیزه برای رسیدن به اهداف می‌شود.
رژیم غذایی گیاهی و وگانیسم یکی از بهترین پیشنهاد‌ها برای بهبود وضعیت کلی بدن و انرژی مثبت آن است.
اگر رژیم گیاهی برایتان دشوار است، حداقل سعی کنید با ایجاد تغییرات کوچک در رژیم غذایی ضمن سالم‌سازی، آنرا از ثبات خارج کنید.
اول از همه باید توجه کنید در ورزش کردن یک راه حل مهم برای افزایش اعتماد به نفس، حس خوب، هدفمندی و خروج از روزمرگی و منطقه امن است.
در قدم دوم باید سعی کنید روز به روز و به طور متداول برای تمرینات ورزشی‌تان هدف تعیین کرده و سطح آنها را بهبود بخشید.
تمریناتی که انجام می‌دهید باید به گونه‌ای باشند که با افزایش سطح‌شان، سلامتی شما را به خطر نیندازند.
انجام کارهای خلاقانه و هنری کمک بسیاری به خروج از منطقه امن می‌کند.
خلاقیت همواره با ریسک کردن همراه است و باعث بهبود وضعیت ریسک پذیری و منطقه ذهنی شما خواهد شد.
از طریق دروازه‌های خلاقیت می‌توانید برای خود چالش بیافرینید و آن چالش‌ها را پشت سر بگذارید؛
برای مثال یک کار هنری انجام دهید یا چند بیت شعر بگویید.
در سطوح بالاتر می‌توانید روی یک ایده خلاقانه سرمایه گذاری کرده و کسب و کاری جدید ایجاد کنید و چالش‌های رو به رویتان را پشت سر بگذارید.
با انجام این کار وضعیت بسیار خوبی برای شما رقم خواهد خورد.
یکی دیگر از تاثیرات خلاقیت، دوری از کمال گرایی است. افرادی که مدت زیادی در منطقه امن قرار گرفته‌اند، کمال‌گرایی زیادی دارند.
آنها منتظر وضعیتی هستند که تمامی شرایط بی‌نقص باشد و همواره در این انتظار می‌مانند.
با شروع یک کار خلاقانه این چرخه شکسته می‌شود و شما وارد یک بازی و چالش خواهید شد که نه تنها نیاز به بی نقص بودن در آن جای ندارد، بلکه شما را نیازمند تلاش برای شناخت و رفع نقص‌هایتان می‌کند.
بهترین اتفاق برای افراد، تغییر مثبت است.
تغییر باورها در جهت مثبت می‌تواند ما را از منطقه امن‌مان خارج ساخته و وارد یک منطقه جدید و رویایی کند.
البته تغییر باورهای نهادینه شده در خود کار سختی است اما می‌توان با هوشیاری و تمرکز و البته تلاش، این کار را انجام داد.
می‌توانید چند کتاب در ژانر‌های مختلف بخوانید و باورهای خود را به چالش بکشید.
همچنین صحبت و برقراری ارتباط با افرادی که باورهای گوناگون دارند و درگیر ساختن باورهای خود یک راه دیگر برای دستیابی به تغییر مثبت باور است.
باید بدانید که عدم نیاز به تغییر طرز تفکر ارتباط مستقیمی با زندانی شدن در منطقه امن ذهنی دارد؛
بنابراین با ایجاد احساس نیاز به تغییر باورها می‌توانید یک قدم از منطقه امن ذهن‌تان بیرون بروید.
در انتها تنها چیزی که باقی می‌ماند، خود واقعی‌مان است. اینکه با خودمان صداقت کافی را داشته باشیم یکی از مهمترین نکات برای خروج از منطقه امن ذهنی است.
هرگز نمی‌توانیم با نقش بازی کردن به خودمان تلقین کنیم که در مسیر موفقیت و رشد هستیم.
بنابراین بهتر است با دستیابی به مراتبی بالا از خودشناسی با خودمان صادق باشیم.
لازم است ضمن شناخت نقاط قوت و ضعف خود، ریسک پذیر باشیم و در موقعیت‌های اجتماعی گوناگون نسبت به بهبود وضعیت کلی شخصیتی‌مان اقدام کنیم.
ثابت قدم ماندن در مسیر خروج از منطقه امن ذهنی یک اصل بسیار مهم است.
با عبور از منطقه امن و ورود به هرکدام از مناطق ترس، یادگیری و رشد، امکان برگشت شما همیشه وجود دارد؛ چرا که ذهن تمایل دارد به منطقه امن خود برگردد.
با رعایت این ۴ نکته، در مسیر رشد باقی خواهید ماند:
استرس همیشه بد نیست و استرس مثبت (Positive Stress) هم وجود دارد.
استرس مثبت باعث تامین انرژی ما در مواقع حساس می‌شود.
این مفهوم از استرس ما را در انجام سریع و صحیح کارها کمک می‌کند و باعث افزایش اعتماد به نفس ما خواهد شد.
وقتی در منطقه‌ای خارج از محیط امن ذهنی قرار دارید، دائماً تحت تاثیر استرس قرار می‌گیرید؛
با عوض کردن دیدگاه خود درباره استرس می‌توانید آن منطقه را تحمل کرده و به عقب باز نگردید. برای اینکار می‌توانید استرس را «هیجان» بنامید.
ذهن ما از بدو تولد تمایل به یادگیری و انعطاف پذیری دارد؛ در حقیقت این مغز است که خود را با شرایطی که برای ما پیش می‌آید وفق می‌دهد.
درک این قدرت یک گام اساسی برای درونی‌سازی نیاز به رشد و عبور از منطقه امن ذهنی است.
پس از درک قدرت انعطاف پذیری، معمولاً برداشتن نخستین گام راحت‌تر است؛ چرا که در این حالت می‌دانیم شکست جزئی از سفر است و تقریباً خود را آماده شکست خوردن می‌کنیم.
برای درک بهتر قدرت انعطاف پذیری ذهن، نظریه دوک یا نظریه چهارچوب ذهنی یادگیرنده را بررسی کنید.
منطقه امن ذهنی محل تمرکز و فکر کردن است؛ بنابراین اصلاً بد نیست که در بعضی از موقعیت‌ها که نیاز به تمرکز دارند، در منطقه امن باقی بمانید.
موقعیت‌ها و چالش‌های پیش روی خود را بشناسید و آنها را اولویت بندی کنید.
بر اساس اولویت، منطقه ذهنی مورد نیاز هر کدام را انتخاب کنید و کاملاً خودآگاه وارد آنها شوید.
این مهم است که پس از اتمام موقعیت و چالش، در مسیر رشد قرار بگیرید و دوباره به منطقه امن ذهنی خود باز نگردید.
بدون شک قدم‌های کوچک باعث رشد و ترقی‌های بزرگ خواهند شد.
برای قرارگیری در مسیر موفقیت لازم است از قدم‌های کوچک شروع کنید و برای مدتی هم که شده کمال گرایی را کنار بگذارید.
همین قدم‌های کوچک را همواره و مداوم بردارید تا تاثیر شگفت انگیز آنها در طول زمان کاملاً نمایان شود.
با افزایش خودآگاهی و صبور بودن می‌توانید این قدم‌ها را هوشمندانه بردارید و از آنها برای رسیدن به موفقیت و رشد استفاده کنید.
منبع مقاله:
خیلی مفید ابود. ممنون استفاده کردیم
ف . مف . مدر منطقه امن باقی بمانید، اون بیرون هیچ خبری نیست
یاشاریاشارسلام, ممنون از مطالب خوبتون.
MonaMonaپیشنهاد می کنم کتاب “آن سوی ترس ها, در مسیر رویاها” را هم بخونید
عالی بود مرسی🙏🙏🙏🙏🙏🙏
علیعلی